Stelling 3: Is het meerjarenplan een financieel evenwichtig plan zonder belastingverhogingen?

18 Januari 2014

In het lezen we voorwoord van het meerjarenplan

"Sluitstuk is een financieel gezonde en performante gemeente, zonder dat we daarvoor de belastingen moeten verhogen".

Het gemeentebestuur staaft deze stelling met de volgende argumenten:

  • de belastingen gaan niet omhoog;

  • er is een overschot op het einde van de rit;

  • de gemeente investeert ongeveer 32,5 miljoen euro en moet daarvoor maar (!) één derde lenen;

  • de dienstverlening naar de burger wordt niet afgebouwd en de verenigingen krijgen niet minder;

  • het exploitatieoverschot blijft groot.

Het is inderdaad zo dat er niet (zwaar) moet worden ingegrepen in de dienstverlening en het personeelsbestand. Ook in de subsidies naar de verenigingen wordt niet geknipt. Het bestuur heeft in het verleden geen al te zotte dingen gedaan. De schuldgraad ligt met € 541 per inwoner de helft onder het Limburgse gemiddelde (bron: HBvL, cijfers 2011).

Conclusie: deze stelling van de gemeente klopt. Maar, dit betekent niet dat alle argumenten stroken met de realiteit en dat dit plan even financieel evenwichtig is als het laat uitschijnen:

In het sluitstuk zit al een kronkel: de belastingen gaan indirect wél omhoog. De gemeente schuift de kosten voor het ophalen van ons afval door naar de burger. Dit hebben we al uitvoerig toegelicht in onze eerste en tweede stelling. Dit laat ook een ander licht schijnen op het argument dat er een overschot is op het einde van de rit. Dit overschot bedraagt 2,9 miljoen. We schatten de besparing in verband met de doorschuifoperatie op 3 tot 3,5 miljoen euro. Met andere woorden: zonder deze 'groene bewustwordingsmaatregel' was er geen overschot.

Ook het punt in verband met de investeringen van 32,5 miljoen moet met een korrel zout genomen worden (nog goed dat de winter uitblijft). Daar moet 'maar' (!) 1/3 voor geleend worden! De rest komt van subsidies en het 'grote' exploitatieoverschot. Het is jammer dat het vak politieke wiskunde nog niet wordt gedoceerd; dit zou een mooi voorbeeld geweest zijn, want:

Blijft nog over om te financieren: € 26 miljoen;

Blijft nog over om te financieren: 19 miljoen

Blijft nog over om te financieren: 16 miljoen.

Van die 16 miljoen kan de gemeente 6 miljoen financieren vanuit het exploitatieoverschot. In plaats van 1 op 3, moet de gemeente dus bijna 2 op 3 financieren via extra leningen, of het dubbele van wat beweerd wordt. Het bedrag van 9,9 miljoen is ook meer dan de totale schuld op het einde van 2013. Na de terugbetalingen betekent dit een verhoging van de schuldgraad met 90% ten opzichte van 2013 (onder voorbehoud°). De totale schuld zal op het einde van 2019 ongeveer 85% van de exploitatie-inkomsten bedragen. De schuldgraad per burger zal stijgen (zoals we eerder al voorrekenden) van € 541 in 2011 naar ca. € 768.

Het 'grote' exploitatieoverschot bedraagt dus in feite maar 6 miljoen euro, waarvan de helft komt van de indirecte belastingverhoging. De andere helft wordt als overschot geboekt op het einde van de rit.

Conclusie

Dankzij een goed financieel beleid in het verleden moet de gemeente niet zwaar ingrijpen. Het investeringsprogramma moet niet aanzienlijk terug, al komt een deel uit de vorige legislatuur. Er is een overschot op het einde van 2019. Dit wordt echter bereikt door middel van een indirecte belastingverhoging en het quasi verdubbelen van de totale schuld.

Het overschot moet waarschijnlijk gezien worden als een reserve. Elke gemeente kampt met toegenomen kosten voor de pensioenen en andere uitdagingen. De indexering die de gemeente hanteert om de belastingsinkomsten in te schatten lijken met 1,5% wat aan de positieve kant, al heeft niemand een glazen bol. Daarnaast hebben we de inkomsten uit dividenden naar de gewone exploitatie overgeboekt. Dit is een bedrag van 5 miljoen euro voor de zes jaar. Het is nog maar de vraag of deze inkomsten naar de toekomst zo stabiel zullen blijven. Enige voorzichtigheid lijkt ons hier op zijn plaats. De volgende meerderheid zou het wel eens heel wat moeilijker kunnen krijgen om een begroting op te maken zonder in te grijpen aan de kostenkant en/of de belastingen (nogmaals) te verhogen. Of het zou moeten zijn dat een deel van de investeringen worden doorgeschoven.

Op naar ons volgens item dan: Toen we het nieuwsbericht i.v.m. het meerjarenplan lazen, dachten we spontaan dat er in Neerpelt een nieuwe groene partij was opgericht.

We lezen: "Think global, act local. (...) Het is onze plicht ten aanzien van onze planeet, ten aanzien van alles wat hier leeft, ten aanzien van de huidige en toekomstige generaties om fundamenteel werk te maken van een beter leefmilieu."

Volgende keer stellen we ons dan ook de vraag: "Hebben we een groene burgemeester/gemeentebestuur?"