Dat het een pittige gemeenteraad zou worden, mochten we hopen. Dat het dat ook werd, mag duidelijk zijn. In totaal stonden er 16 punten op de agenda. We komen nog terug op de 15 andere, maar één agendapunt wensen we apart te bespreken: .het mobiliteitsplan Neerpelt-Overpelt

Leon Alders nam het woord namens de N-VA-fractie. Er volgde een lang betoog waarin hij zwaar uithaalde naar de meerderheid. Ten eerste stelde hij het totale gebrek aan communicatie i.v.m. het plan aan de kaak. Pas vorige week kregen de leden van de minderheid een presentatie waarin "zeer summier" (woorden van Stijn Philippe) een overzicht werd gegeven. Vragen werden afgeblokt. Ook het feit dat dit plan nu pas op de gemeenteraad komt (en dan als voorlaatste punt op de agenda) kon niet worden gesmaakt. 

Daarna werd de omleidingsweg ter discussie gesteld. De omleidingsweg wordt in het plan voorgesteld als dé mirakeloplossing voor alle problemen in Neerpelt: de leegstand, de verkeersonveiligheid, de geluidsoverlast, etc. Maar is dit wel zo?  Daarnaast haalde Leon Alders ook ecologische argumenten aan omtrent de versnippering van open ruimten en de vernietiging van biotopen en biodiversiteit. Hij maande de meerderheid ook aan om de burgers van de Damsheide en de Grote Heide correct te informeren: zij worden afgesneden van het centrum  en krijgen een expresweg in de omgeving waar 90 km/u mag gereden worden.

Gilbert Van Baelen vulde verder aan. Hij is voor de omleidingsweg, maar stelt niettemin vast dat de weg als oplossing voor alle problemen wordt voorgesteld zonder dat hiervoor naar alternatieven (werd) wordt gezocht. Naargelang de studie, blijkt dat 94% of 84% van het verkeer dat door Heerstraat - Kon. Albertlaan - Leopoldlaan komt intergemeentelijk is. Het verkeer zal dus intens blijven op deze as, ook met een omleidingsweg. Met de komst van de grootwarenhuizen en andere winkelketens dringen bijkomende maatregelen zich op.

De burgemeester kiest resoluut voor de tegenaanval - "Er is géén alternatief!" (tiens, waar hebben we dat nog gehoord) - en daagt de N-VA uit: "Wat willen ze nu, de weg of niet?" Het antwoord was duidelijk: geen omleidingsweg. 

Hij stelt ook dat Neerpelt de enige gemeente (! nou ja) is die 1 miljoen aan natuurontwikkeling voorziet ter compensatie. Dit is bovenop de 3,3 miljoen euro die Vlaanderen zou moeten ophoesten voor de aanleg van geluidsschermen ter hoogte van de Holen, het klaarmaken van een habitat voor de Grauwe Klauwier en andere compensaties.  De burgemeester stelt heel duidelijk dat hij wel aan natuurontwikkeling doet, dit in tegenstelling tot de huidige eigenaar, "die het gebied enkel gebruikt als populierenplantage en jachtterrein". We dagen burgemeester en schepenen dan ook uit eens een wandeling doorheen het gebied te maken. Want echt weten waarover ze spreken als het over de Holen gaat, doen ze duidelijk niet.

Niettegenstaande het gebrek aan natuurwaarde volgens de burgemeester, is hij bereid de gemeenschap € 4,3 miljoen te laten besteden voor de bescherming van dit 'on-natuurgebied' en de ontwikkeling van "echte" natuur elders. Moest er geen crisis zijn, we zouden nog verheugd geraken.

Als klap op de vuurpijl stelde de burgemeester dat Leon Alders een foutieve snelheid vermeldde in zijn betoog: "Op de omleidingsweg mag maar 70 km/u gereden worden". Dit staat zo in het MKBA (Maatschappelijke Kosten-Batenanalyse). In dit MKBA wordt tracé 1 (het noordelijk tracé dwars door de Holen; de keuze van het gemeentebestuur) weerhouden. De burgemeester is zeker van zijn stuk. Maar ook wij wisten het zeker: het MKBA voorziet voor tracé 1, in tegenstelling tot voor tracé 3, het andere tracé dat becijferd werd in het MKBA maar niet door het natuurgebied gaat, wel degelijk een snelheid van 90 km/u. De burgemeester en alle andere leden van de meerderheid hadden het fout en hebben blijkbaar het MKBA maar half of niet gelezen. Of het Vlaams Gewest moet ons een verkeerd exemplaar hebben bezorgd.

Nu komt echter een belangrijk gegeven naar boven. Indien de snelheid op tracé 1 maar 70 km/u mag zijn, zoals onze burgemeester beweert, dan is de berekening in het MKBA fout. Er zullen geen baten meer zijn, maar een maatschappelijke kost*. Het is net doordat er voor tracé 1 rekening gehouden is met 90 km/u dat er een economisch batig saldo wordt gerealiseerd van 25,8 miljoen euro (periode 2018-2048) voor de tijdswinst. Als je naar 70 km/u gaat, val je terug op hetzelfde bedrag als tracé 3 (want dezelfde afstand), en verlies je 20 miljoen euro aan baten. Dit zou betekenen dat de weg op een termijn van 30 jaar een maatschappelijk verlies lijdt van 12 miljoen euro. Indien we de andere kosten/baten in rekening brengen, dan nog blijft er een maatschappelijk verlies (schatting op basis van de gegevens MKBA) van +/- € 3,7 miljoen over een periode van 30 jaar. Deze berekening houdt geen rekening met het extra verkeer dat het tracé 1 met zich mee brengt (volgens het MKBA).

En inderdaad? er zou open kaart gespeeld moeten worden met de burger. Transparantie en eerlijke, open communicatie, en dan zien of er een draagvlak is. Dat is democratie. 

 * Berekening volgens Netto Contante Waarde methode met een interestvoet van 4%.