noodzaak voorhet

De reduceren van broeikasgassen (CO2) lijkt misschien na de lange koude winters minder dringend. Opwarming van het klimaat, laten ze toch ophouden met de burger schrik aan te jagen, hoor je al eens.

Niets is minder waar.

Het interview in het Belang van Limburg van 31 maart 2013 met de klimatoloog Jean-Pascal van Ypersele laat aan duidelijkheid niets te wensen over. We zullen niet met zijn allen in een aangenamer klimaat vertoeven met meer terrasjesweer. De omstandigheden zullen verstrengen met warmere zomers (niet alle), koudere winters of te warme winters, orkanen, stormen, overstromingen, bosbranden, oogsten die zullen mislukken, landbouwgewassen verdwijnen met als gevolg voedseltekorten.

Met andere woorden, de leefomstandigheden zullen op meer en meer plaatsen verslechteren met alle gevolgen van dien.

Zoals Groen is de klimatoloog niet pessimistisch: "We hebben de toekomst in handen en die begint nu. Het is nog niet te laat, maar wel de hoogste tijd.". We sluiten ons daarbij aan.

Heel veel instanties, burgers en bedrijven onderkennen het probleem. Internationale, nationale en regionale akkoorden worden afgesloten met als doelstelling de uitstoot van broeikasgassen te verminderen. Deze liggen immers (mee) aan de basis van de klimaatopwarming.

Maar, waarom moeten we dan steeds vaststellen dat al die plannen om de CO2 uitstoot te verminderen steevast mislukken in hun opzet? Waarom slagen we er niet in de nodige maatregelen te nemen?

Laten we het klimaatplan van Neerpelt als voorbeeld nemen.

Het is een lijvig plan (alle krediet hiervoor) met op het eerste gezicht een stevige onderbouw. De Bond Beter Leefmilieu heeft geassisteerd bij de opmaak. Er zijn zeker heel wat positieve elementen en uitgangspunten.

Maar de kernvraag is: zal Neerpelt de beoogde doelstellingen halen?

En hier knelt het schoentje.  De doelstelling van het gemeentebestuur  is de CO2 uitstoot met meer dan 21% te verlagen tegen 2020, dit betekent dus, 22% . Om tot deze vermindering te komen wordt een waslijst aan maatregelen opgesomd.

En juist is juist, als de gemeente erin slaagt de focus te behouden en echt tot actie overgaan, kunnen we op basis van dit plan resultaten boeken.

Maar, naar onze berekening zal de besparing niet meer bedragen dan 5% op basis van de uitstoot in 2008.

In ons rapport in bijlage nemen we niet alleen de maatregelen mee in de berekening die leiden tot een besparing, maar ook alle andere beleidsopties en maatschappelijke ontwikkelingen:

-          De gemeente ijvert voor de realisatie van de omleidingsweg. Het is natuurlijk redelijk apart dat in een klimaatactieplan een omleidingsweg wordt opgenomen als maatregel om de uitstoot van CO2 te verminderen en dat het tracé dat de gemeente wenst, door een Europees vogelrichtlijngebied gaat.

-          De gemeente wenst ten noorden van het kanaal een gebied te ontwikkelen voor woningbouw en handelsactiviteit.

-          De gemeente wenst extra ruimte voor industrie.

-          In de gemeente Hamont-Achel is er extra ruimte voorzien voor een industrieterrein. Dit zal zorgen voor meer verkeer door Neerpelt, hetzij via een omleidingsweg, hetzij via andere routes.

-          Er zullen extra wooneenheden gebouwd worden.

De burger heeft gekozen en de beleidsopties die de meerderheid neemt, zijn dus democratisch gerechtvaardigt. Of ze ook op lange termijn gerechtvaardigt zijn laten we hier in het midden. Als je meer dan 21% wenst te besparen, moet je met andere woorden de extra uitstoot in rekening brengen. Je loopt anders het risico dat al je inspanningen teniet worden gedaan door de extra toename. En dat is precies wat er in de praktijk gebeurt. Er worden wel resultaten geboekt, maar als we de uitstoot meten stelt men meestal vast dat er geen vermindering is van de CO-2 uitstoot. Het plan is daarom volgens ons niet gefundeerd genoeg.

Naast het ontbreken van een degelijke cijfermatige onderbouw, zijn er nog tal van mankementen aan het plan:

-          Het is te algemeen en te veel gericht op de lange termijn. Wanneer worden deze acties opgestart? Wat zijn de subdoelstellingen? welke budgetten staan daar tegenover?

-          De enige cijfermatige onderbouw klopt dan nog niet. Er zouden in maar slechts 7% van de woningen een energiebesparende maatregel  moeten genomen worden. Dit is in tegenspraak met het plan zelf en kan nooit volstaan om nog maar de extra uitstoot van nieuwe woningen te compenseren. We hebben in onze berekening dan ook een herberekening gebruikt.

-          Het plan is niet volledig. Niet alle maatschappelijke sectoren worden meegenomen. Het zal met de samenstelling van het gemeentebestuur in het achterhoofd niet verbazen dat de landbouwsector volledig buiten het plan wordt gehouden.

-          Het plan bevat tegenstellingen die aantonen dat een consequent beleid niet aan de orde is. Een omleidingsweg opnemen in een klimaatactieplan is daar één voorbeeld van.  In het plan is er ook sprake van een ondergrondse parking als maatregel (!). Dit is tegelijkertijd de enige kortetermijnmaatregel. Niet moeilijk, want de Forté parking ligt er al.

Voor ons staat het vast dat als we niet alle zeilen bijzetten ook dit klimaatplan niet de beoogde doelstelling zal halen. Twee recente beslissingen versterken dit geloof:

-          De Heerstraat en Koning Albertlaan worden heringericht met het oog op de auto. De Heerstraat wordt voor de fietser echt een straat om te vermijden (geen fietspad en verhoogde parkeerplaatsen).

-          In de begroting van 2013 wordt het budget dat kan gelinkt worden aan dit actieplan verlaagd met 35% als gevolg van de verminderde aanvraag voor zonnepanelen. In plaast van de vrijgekomen middelen te gebruiken om andere acties te versnellen, investeert de gemeente liever in bijvoorbeeld een kunstgrasveld. Sorry, we konden het niet laten.

Conclusie

Op basis van het klimaatactieplan zijn we als Groen Neerpelt niet overtuigt dat de beoogde reductie van de CO-2 uitstoot kan worden gerealiseerd.

Onze groep zal onderzoeken welke initiatieven we zelf kunnen ontplooien om de doelstellingen van de gemeente mogelijk te maken.

BIJLAGEN: