Doelstelling 2030: 40% Toestand 2021: 2,9%

In 2013 schreven we al een rapport waarin we waarschuwden dat de klimaatdoelstellingen voor Neerpelt niet realistisch waren. We voorspelden dat de vermindering van de uitstoot slechts +/- 5 % zou zijn in plaats van meer dan 22%.

In onze analyse van het klimaatbeleid anno 2021 moeten we vaststellen dat we er niet ver langs zaten.

Het is een nagel waarop we zullen blijven kloppen: we moeten lokaal, als gemeente, véél meer doen om de klimaatverandering te keren. Pelt boekt op dat vlak tot op de dag van vandaag immers een zeer slecht resultaat. Na bijna 10 jaar ‘klimaatactie’, realiseerde de gemeente nog maar 2,9% CO2-reductie. Tijd dus om meer dan een tandje bij te steken. 

Maar met deze overtuiging blijken we in de gemeenteraad heel erg alleen te staan.

Dat gevoel hadden we nog maar eens, tijdens de gemeenteraadszittingen van september en november 2021, bij de discussie over het ‘Lokaal Energie- en Klimaatpact’.

Een beetje voorgeschiedenis

De Vlaamse regering wil de gemeenten aansporen om meer werk te maken van hun lokale energie- en klimaatplannen. Hiervoor stelde ze recent een flinke smak geld ter beschikking van de gemeenten. Ook Pelt krijgt uit dat fonds de komende jaren minimaal 250.000 EUR. Het enige wat men moet doen is een ‘pact’ ondertekenen, het ‘Lokaal Energie- en Klimaatpact’.

De Vlaamse regering vraagt in ruil, maar dwingt het niet af, dat de gemeenten een aantal concrete acties op poten zet om CO2 te besparen. In het pact worden hiertoe heel wat concrete haalbare, voorbeelden gegeven. Bijv. per inwoner een boom of een halve meter haag planten, 1 meter fietspad aanleggen of 1 m² ontharden.

Heel concreet, heel zichtbaar voor de burgers, heel positief voor het klimaat. En vooral ook: heel haalbaar. Een no-brainer, zou je denken. 

Voorstel Groen Pelt

Tijdens de gemeenteraadszitting van september stelde Groen voor om deze lijst van concrete acties op te nemen in het lokale klimaatactieplan van Pelt. Zou toch fantastisch zijn? We krijgen toch ook een smak extra geld om dit te financieren?

Zo ziet ons gemeentebestuur het niet. Bevoegd schepen Fransen vindt dat het bestaande klimaatactieplan reeds voldoende ambitieus is en al genoeg acties omvat. Acties toevoegen zou het overbevraagde team van gemeenteambtenaren nog meer belasten en onverantwoord zijn.

Kortom, het gemeentebestuur ontvangt graag het geld van de Vlaamse regering, maar gaat niets toevoegen aan het bestaande Peltse klimaatactieplan.

Doen we het in Pelt dan inderdaad zo goed op vlak van het klimaat?

Het gemeentebestuur vindt alvast van wel en klopt zichzelf regelmatig op de borst. Bij bekendmakingen van nieuwe projecten worden modewoorden zoals ‘duurzaamheid’, ‘ecologisch verantwoord’ en ‘klimaatbewust omgaan’ duchtig rondgestrooid. Holle woorden, want de cijfers vertellen een ander verhaal.

Pelt heeft zich geëngageerd om 40% CO2 te besparen tegen 2030. Om die doelstelling te halen, zou er nu (begin 2022) reeds 22% bespaard moeten zijn. Uit de officiële cijfers (van Interprovinciale Werking Klimaat) blijkt echter dat Pelt nog maar 2,9% CO2 heeft bespaard. U leest het goed: 2,9%! Geen cijfers om trots op te zijn.

Elk zichzelf respecterend bestuur zou met zo’n tussenstand het schaamrood op de wangen krijgen, een flink toontje lager zingen omtrent reeds ambitieuze doelstellingen, en vooral, er alles aan doen om dringend concrete resultaten te halen.  

Het klimaatbeleid van Pelt kan als volgt worden samengevat: gebakken lucht. 

Voorstel Groen Pelt - bis

In november waagden we een tweede poging om ervoor te zorgen dat de extra Vlaamse klimaatsubsidies gebruikt zouden worden om effectief CO2 te besparen.  

Bij ons eerste voorstel werd de overbelasting van de gemeenteambtenaren aangehaald, als tegenargument om de ambities te verhogen. Omdat dit het laatste is wat wij willen, stelden we voor om met het extra geld een extra (klimaat)ambtenaar aan te werven. Deze nieuwe ambtenaar zou kunnen meehelpen om het bestaande klimaatactieplan te realiseren en de druk op het gemeentepersoneel verlagen. 

Ook hiermee bleken de partijen van de meerderheid (CD&V en Samen Pelt) het niet eens. Ze maakten een bocht van 180 graden, voegden er een flinke dosis intellectuele oneerlijkheid aan toe en vertelden doodleuk het tegenovergestelde van 2 maanden geleden: “We hebben niet meer mankracht nodig, maar we moeten meer inzetten op ‘concrete’ acties.“ Ze dienden daarom een ‘amendement’ in op het voorstel van Groen, waarmee het voorstel van Groen naar de prullenmand verwezen werd en er geen extra personeelslid werd aangenomen.

Show us the money

Maar wat gebeurt er dan wél met het extra geld? Naar welke specifieke acties of werven gaat deze 250.000 EUR? We hebben tijdens de gemeenteraad herhaaldelijk de vraag gesteld, maar we kregen geen concreet antwoord.

Aangezien het gemeentebestuur (1) het geld voor het bestaande klimaatactieplan reeds in het verleden voorzien heeft, (2) geen extra acties op touw zet en (3) geen extra personeel aantrekt, kunnen we er enkel maar van uit gaan dat dit geld in de grote gemeentepot verdwijnt. En dus niet voor CO2-besparing gebruikt wordt. Terwijl Vlaanderen hier wel op rekent.

Spijtig, zo geraken we er niet.

En dan nog dit

We betreuren dat het voor dit gemeentebestuur moeilijk blijft om voorstellen van de oppositie goed te keuren of er op zijn minst constructief mee aan de slag te gaan. Onze vragen worden vaag beantwoord en onze voorstellen bewust verkeerd weergegeven. Met als voorlopige climax de manier waarop ons hierboven beschreven voorstel (om een extra personeelslid aan te werven) werd behandeld. De meerderheid (CD&V en Samen Pelt) koppelde aan ons voorstel een amendement dat nét het tegengestelde van ons voorstel wilde bereiken. Via degelijke, coherente en eerlijke argumentatie reageren op onze vragen of voorstellen is blijkbaar niet mogelijk.

“Elk gemeentebestuur dat zichzelf een beetje serieus neemt, moet in de huidige tijdsgeest alles aan het klimaatimpact aftoetsen”, orakelde Stijn Philippe, fractieleider van Samen Pelt en mede-indiener van het amendement. Zolang hij – en de bestuursploeg van CD&V - geen beter klimaatrapport kunnen voorleggen dan eentje met 2,9 op 40, zou het hem sieren om bescheiden te zijn en niet zo hoog van de toren te blazen.

Het afsteken van een holle klimaatriedel zal wensen niet omzetten in feiten, hoe dikwijls je hem ook herhaalt.